Online Pic Compiler
- ÜCRETSİZ - ONLINE PIC ASSEMBLY COMPILER
- KULLANIMI KOLAY ARAÇLAR
- ÖĞRETİCİ YARDIM DOSYALARI
- HATA AYIKLAYICI VE SİMÜLATÖR ÖZELLİĞİ
Bir çok sayı düzeni (veya tabanı) bulunsa da, assembly programlamada bunlardan üçü oldukça önemlidir: ikilik, onluk ve onaltılık düzenler.
Programlama yaparken, bu tabanlar arası dönüşümler için Araçlar sekmesindeki Taban Dönüşüm Aracı'nı kullanabilirsiniz.
Aşağıdaki tablo, farklı tabanlarda kullanılan rakamları göstermektedir.
| Taban | Rakam |
|---|---|
| İkilik | 0, 1 |
| Onluk | 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9 |
| Onaltılık | 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, A, B, C, D, E, F |
Genel olarak, N'lik sayı düzeni için 0'dan N-1'e kadar olan sayılar rakam olarak kullanılır. Onaltılık düzendeki A-F arası harfler, sırasıyla 10-15 arası sayıları göstermek için kullanılmaktadır.
| Harf | Sayı |
|---|---|
| A | 10 |
| B | 11 |
| C | 12 |
| D | 13 |
| E | 14 |
| F | 15 |
Mikrodenetleyiciler, ikilik düzende yalnız 0 ve 1 kullanarak çalışan cihazlardır.
Tüm mantık ve aritmetik işlemler, ikilik düzende yapılır ve hafızadaki tüm veriler yine ikilik düzende 0 ve 1 kullanılarak saklanır. İkilik düzende yazılmış bir sayının her bir rakamı bir biti ifade eder.
Fakat tüm bu veri ve işlemleri ikilik tabanda düşünmek, bizim için zor bir iştir. Onaltılık düzen bu noktada devreye girer. Onaltılık düzen, ikilik düzene kıyasla çok daha derlitopludur (kompakt) ve kullanması kolaydır. Normal aritmetik işlemlerde onluk düzeni kullandığımız ve alışageldiğimiz düşünme yapımıza en fazla uyan taban, onluk olduğu halde; ikilik ve onaltılık düzenler arasındaki dönüşümler, ikilik ve onluk düzenler arasındaki dönüşümlere göre çok daha kolaydır. Bu nedenle assembly programlamada onaltılık düzen oldukça sık kullanılan bir düzendir.
Aşağıda, ikilik ve onaltılık düzenlerin birbirine dönüştürülmesi için kullanılan yöntemler anlatılmıştır.
İkilik sistemde yazılmış bir sayıyı onaltılık düzene çevirmek oldukça kolaydır. Bu çevrimde ilk bilmemiz gereken şey, ikilik düzendeki dört rakamın onaltılık düzende bir rakama karşılık geldiğidir.
Bu nedenle, ilk olarak ikilik düzende yazılmış sayıyı 4'er bitlik gruplara ayırmalıyız.
Eğer, sayımızın içerisindeki toplam 0 ve 1 sayısı dördün tam katı değilse, gruplandırma işleminden önce sayının en soluna sıfırlar ekleyerek dördün tam katı bir sayıda rakam içermesini sağlamalıyız.
Bu nedenle, ilk olarak ikilik düzende yazılmış sayıyı 4'er bitlik gruplara ayırmalıyız.
Bir sonraki adımda aşağıdaki tabloyu kullanarak her bir gruba karşılık gelen onaltılık düzendeki rakamı yazarız.
| İkilik | Onaltılık |
|---|---|
| 0000 | 0 |
| 0001 | 1 |
| 0010 | 2 |
| 0011 | 3 |
| 0100 | 4 |
| 0101 | 5 |
| 0110 | 6 |
| 0111 | 7 |
| 1000 | 8 |
| 1001 | 9 |
| 1010 | A |
| 1011 | B |
| 1100 | C |
| 1101 | D |
| 1110 | E |
| 0101 | F |
Son olarak, gruplara karşılık gelen onaltılık rakamları yanyana yazdığımızda sonucu elde etmiş oluruz.
Örnekler :
Onaltılık tabanı, ikilik tabana dönüştürmek için yukarıda uyguladığımız yöntemin tersini uygulayacağız.
Onaltılık düzendeki her bir rakamın ikilik düzendeki karşılıklarını bulup yanyana yazmamız bu dönüşüm için yeterli olacaktır. Eğer istenilirse, en soldaki sıfırlar sonuçtan çıkarılabilir.
Örnekler :
